GASTRİT NEDİR?
Gastrit, geniş histopatolojik ve topografik bir spektrumdur. Gastrit, midenin iç yüzünde bulunan mukoza tabakasının iltihaplanması demektir.
Tüm toplumlarda sık görülen bir rahatsızlıktır. İltihap ile birlikte kusma, ishal ve karın ağrısı ile birlikte kramplara sebep olan tıbbi bir durumdur.
Çocuklardaki çoğu olay rota virüsünden de kaynaklanmaktadır.
Erişkinlerde noro virüs ve kampilobakter daha yaygındır. Diğer bakteriler ve parazitler daha az görülen sebepler arasındadır.
Bulaşma uygunsuz halde hazırlanmış yiyecekler ya da kirli su tüketimi nedeniyle gerçekleşebilmektedir.
Gastritin Belirtileri
Genellikle mide iltihabında hem ishal hem de kusma görülmektedir.
Belirtiler ve semptomlar, genellikle bulaştıktan 12-72 saat içerisinde başlar.
Sebebi viral bir ajan ise genellikler 1 hafta içerisinde durum ortadan kalkmış olur.
Bazı viral vakalar yorgunluk, ateş, kas ağrısı ve baş ağrısı ile birlikte ilişkilendirilebilir.
Dışkı kanlı ise nedenin bakteri olma ihtimali virüs ihtimalinden daha fazladır.
Bazı bakteriyel enfeksiyonlar, şiddetli karın ağrısı ilişkili olabilmektedir.
Bu da birkaç hafta sürebilir.
Gastritin Sebepleri
Virüsler, özellikle rota virüsü ve escherichia coli bakterisi ve kampiloakter cinsleri mide iltihaplarının en başlıca sebepleri arasında yer alır.
Fakat, bu sendroma neden olabilecek birçok bulaşıcı ajan bulunur. Bulaşıcı olmayan sebepler zaman zaman görülmektedir.
Fakat bunlar viral ya da bakteriyel kadar yaygın değildirler. Enfeksiyon riski, bağışıklık eksikliği ve genelde düşük hijyen nedeniyle çocuklarda daha yüksektir.
Teşhis
Mide iltihabı genelde hastanın gösterdiği semptom ve belirtilere göre klinik olarak teşhis edilmektedir. Nedenini tam olarak belirlemeye durumun kontrolünü değiştirmeyeceği için genelde ihtiyaç yoktur.
Fakat dışkısında kan olanlarda gıda zehirlenmesine maruz kalanlarda ve gelişmekte olan ülkeleri ziyaret edenlerde dışkı kültürü uygulanmalıdır.
Takip için tanısal test de yapılabilir. Hipoglisemi, yeni doğanların ve çocukların %10’unda görüldüğü için,
bir nüfusta serum glikoz ölçümü önerilebilir. Aşırı sıvı kaybı olması durumlarında elektrolitler ve böbrek fonksiyonu da kontrol edilmelidir.
Gastriti Önleme Yolları
Temiz su ve iyi sıhhi uygulamaların sağlanması ile enfeksiyon ve klinik olarak mide iltihabının azaltılmasında büyük öneme sahiptir.
Kişisel önlemlerin alınması ile mide iltihabının yaygınlık oranlarını %30’a kadar azalttığı görülmüştür.
Kişisel önlemlerden kasıt ise el yıkamak gibi hijyen kurallarıdır. Alkol bazlı jellerde olabilmektedir.
Güvenli ve etkili olması sebebi ile Dünya Sağlık Örgütü rota virüs aşısını dünyadaki tüm çocuklara uygulanmasını önermektedir.