Kabızlıktan Korunma

Birçok etmen barsak hareketlerini etkilemektedir: bunların başlıcaları perhiz, ilaçlar, fiziksel aktivite durumu, gerginlik ve sıkıntıdır. Fazla yaygın bir durumdur ve kadınlarda daha sık gibidir. Hayatınızda yapacağınız basit bir kaç düzenleme ile bu rahatsızlıktan zahmetsizce kurtulabilirsiniz.

Daha çok su için. Eksik sıvı alımı, dışkının sertleşmesinin en sık nedenlerinden birisidir ve dışkının barsaklarda ilerlemesini zorlaştırır.

Daha fazla lifli beslenme tüketin. Parçalanmayan lifli besinlerin diyetinizde eksik olması da kabızlığın manâlı bir nedenidir. Adi diyetten, daha fazla nebati kaynaklı besinlere içten kayan şahısların barsak hareketlerinde de önemli şansın dönmesi meydana gelir.

Daha çok egzersiz yapın, daha hareketli olun. Az hareket edenlerin barsak tonusunda da azalma meydana gelir.

Kafeinli içecekleri tiryakilik derecesinde kullanmayın. Kahve ve diğer kafein içeren içecekler, barsak hareketleirni son derece kuvvetli bir şekilde uyararak dışkı çıkışını kolaylaştırırlar. Bunun nedeni de kafeinin barsak hareketlerini aranjör sinirleri uyarmasıdır. Ama sürekli ve fazla miktarlarda alındığında barsakların bayağı hareketi bozulur ve etkinliği azalır. Düzenli bir kahve içicisi değilseniz, bir bardak kahve içmek kabızlığı kısa sürede düzeltir.

Tütün kullanmayın. Nikotinin barsaklar üzerine etkisi tıpkı kafein gibidir. Öteki bir takım maddelerin de bağımlılık derecesinde kullanılması (kokain, amfetamin, efedrin,fenilpropilamin gibi) kronik (kesintisiz) kabızlığa neden olabilir.

Kabızlık yapan ilaçardan uzaktan durun. En yaygın olark kullanılanları opiatlar ve atropin, skopolamindir.

Barsakları irrite edici laksatiflerden uzak durun. Bu tür ilaçlar çoğunlukla kısa sürede ishal yapması için kullanılırlar, ancak barsaklar kısa sürede bunlara bağımlı hale gelebilir. Bu durum kişide kısa sürede her tarafta kabızlık meydana gelmesine niçin olur. Bu tür ilaçlar arasında en sık kullanılan madde fenolftaleindir. Bu amaçla en sık kullanılan bitkilerden birisi de sinameki bitkisidir. Bazı ırk bitkilerden elde edilen ürünlerin muhakkak zararsız olduğunu düşünürler, oysa hamilelikte bile kullanılan sinameki bitkisinin de fazla miktarda ve çok uzun zaman kullanımı sonucunda çeşitli problemlerle karşılaşıldığı görülmüştür.

Mineral yağ içeren laksatiflerden uzakta durun. Bunlar yağda çözünen vitaminlerin emilimini engelleyerek hasar verirler.

Magnezyum sitrat ve magnezi sütü gibi tuzlu türündeki laksatiflerden uzakta durun. Bunlar fazla miktarda sıvıyı barsaklara çekerek etkilerini gösterirler. Diğer irrite edici laksatiflere kadar daha eksik zararlı olmalarına karşın, çoğunlukla kullanılmaları gerektiğinden zararlıdırlar.

Lavman tipi ilaçlardan uzaktan durun. Bunlar ancak gerektiğinde ve bir defalık kullanılmalıdır, hiç bir vakit alışılagelmiş barsak hareketleri oluşturmazlar.

Dışkınız çok sert ve ıkınma büyük bir bezginlik haline geldi ise, yukarıdaki ilaçların yerine yumuşatıcı (purgatif) ilaçlar kullanın. Fakat bunların kısmen irrite edici olduğunu unutmayın.

Kabızlık sizde kesintisiz bir problemse ve çok pozitif ilaç kullandıysanız, bundan böyle başka yöntemler test zamanınız gelmiş demektir: stresten uzaktan durun, solunum egzersizleri, yoga gibi yöntemleri deneyin. Bunların yardımcı olduğu gösterilmiştir. Özellikle sürekli kabızlığı olan ve bunun yanıda el ve ayakları aralıksız soğuk olan ve üşüyen bayanlarda otonom (autonomic) asap sisteminde bozukluk olabilir.

Her gün dışkılamanız gerekmez deseler de siz şeref etmeyin. Her gün en düşük bir defa sıcacık bir şekilde dışkı çıkarabilmeniz sağlıklı olduğunuzun bir göstergesidir. Diyetiniz dinç, su tüketiminiz tatmin edici, egzersizleriniz uygun düzeyde ise vücudunuz için gerekli olmayan ve büyük muhtemelen da zararlı olan maddeleri barsaklarınızda tutmanızın bir gereği yoktur.