Reflüde Beslenme

Reflüye sebep olan sıvının içerisinde ne var ?

Günlük hayatta sürekli zamanla bir yarış içerisinde olmaktan dolayı beslenmemize gerekli özeni gösteremiyoruz. Bu nedenle yanlış besin seçimleri yapıyoruz ve seçimlerimiz ilerleyen dönemlerde hastalıklara sebep oluyor. Son zamanlarda halk arasında sıkılıkla adı duyulan hastalıklardan biri hepimizin bildiği üzere REFLÜ ! Tıbbi adı GASTROÖZEFAJİAL REFLÜ’dür.

Reflü nedir peki ? Gastroözefajial Reflü Hastalığı dediğimiz reflü , mide içeriğinin herhangi bir efor harcamadan yemek borusu ve boğaza doğru hareketinden dolayı oluşan şikayetlerin tümüdür.

Önce sindirim sistemimizim üst kısmı nasıl çalışır ? Kısaca özet geçelim;

• Gıda alımını takiben bazı enzimler ağızdan salgılanır, salya ile karışır ve çiğnenir.
• Yutmanın ardından yemek borusu kasılmaları ile besin mideye doğru itilir.
• Yemek borusunun bitiminde kas ve sinirden zengin aşağı özefagus (yemek borusu) sfinkteri (AÖS) bulunur, gevşeyerek besinin geçmesine izin verir ve sonrasında istirahat basıncına dönerek mide içeriğinin ve asidin geri kaçmasını önler.
• Mide asidi ile besin parçalanır ve mide kasılmaları ile bağırsaklara parçalar halinde gönderilir.

Açlık halinde de aralıklı olarak AÖS gevşer ve bir miktar asit yukarı kaçabilir. Yer çekimi etkisi ile yemek borusundaki bazı salgılar ile savunma sağlanır.

Alt özefagus sfinkteri diyoruz hep. Nedir peki AÖS ? Mide içeriğinin özefagusa reflü olmasına engel olan barajın en önemli unsuru alt özefagus sfinkteri AÖS’dir. Yemek borusunun son bölümünde 3-4 cm uzunluğunda şiddetli kasılma durumunda düz kastan oluşan bir kas lifidir. AÖS basıncı, tokluk dönemde en düşük, gece ise en yüksektir.

Reflüye sebep olan sıvının içerisinde ne var ? Hangi maddeler bulunur ? 
Reflü sıvısının etkisine katkı sağlayan mide içeriği; hidroklorik asit, pepsin, safra tuzları ve pankreas enzimlerinden oluşur.

Reflüde asla birkaç belli bulgu ya da şikayet olmaz. Birçok şikayet ya da sadece tek bir yakınma reflü kaynaklı olabilir ya da başka birçok hastalığa aiit olabilir. Mide asidinin yemek borusunda yaptığı zararlar ile göğüs kafesi arkası, boyun ve kollarda kalp hastalıklarına benzer; boğazda yaptığı tahrişler ile kulak burun boğaz ve solunum yolu hastalıklarına benzer bulgular ve yakınmalar olabilir.

Reflü özefajit ise; mide asidinin yemek borusunda yaptığı hasara denir; bu endoskop ile gözle görülebilir ya da mikroskopik olabilir.

BESLENMEMİZE DİKKAT EDEREK REFLÜ ŞİKAYETLERİMİZİ AZALTABİLİRİZ !
1.Öğün sayısına dikkat edin. Mideyi çok fazla doldurup gerginlik ve basınç oluşturmamak için az az ve sık sık beslenin (6-8 öğün).
2.Yemeklerinizi yavaş yavaş yiyin ve iyi çiğneyin; bir lokmayı en az 10 kere çiğneyin.
3.Reflüde sıvı alımı çok önemlidir. Mideyi fazla şişirmemek için ana öğünlerde (kahvaltı, öğle, akşam) sıvı alımın kısıtlayın. Sıvı alımını ara öğünlere kaydırın. Burada dikkatinizi çekmek istediğim nokta; günlük sıvı ihtiyacı her sağlıklı kişide olduğu gibi reflü hastalarında da 8-10 su bardağı kadardır. Dolayısıyla reflü hastaları da sıvı tüketimine özen göstermelidirler. Tek yapmaları gereken sıvıyı ara öğünlerde tüketmeliler ve yudum yudum azar azar içmeliler.
4.Şişmanlık, reflü riskini arttırır. Reflüsü olan bireylerin uygun bir diyetle ideal kilolarına ulaşmaları önemlidir. Klinikte ideal ağırlığına gelen bireylerin reflü şikayetlerinde belirgin azalmalar olduğunu gözlemliyoruz.
5.Çok sıcak ve çok soğuk besin tüketiminden uzak durun.
6.Gece yemek yemek reflü şikayetlerini arttıran etmenlerden biridir. Yatmadan 2-2.5 saat önce yemek yemeye son verin.
7.Kabız kalmayın. Kabızlıkla ıkınma sonucu karın içi basınç artar ve reflü şikayetlerinde artışa sebep olur.
8.Reflüsü olan bireylerin pişirme yöntemlerine dikkat etmesi gerekir. Kızartma, kavurma yerine buğulama, haşlama ve fırında pişirme yöntemlerinden birini tercih edin.
9.Un ve şekerden zengin besinler kana hızlı karışırlar, buna bağlı olarak insülin direnci ve rekatif hipoglisemi gelişebilir. Bu da reflü şikayetlerini tetikler. Dolayısıyla diyetteki şeker ve un tüketimi azaltılmalıdır.
10.Yağ oranı yüksek olan besinler yemek borusunda sfinkter basıncı azaltır ve mide boşalmasını geciktirir. Dolayısıyla; yağda kızartmalar, kavurmalar, yağlı etler, mayonez ve soslar, kaymak ve krema gibi aşırı yağlı yiyecekler, açma, poğaça ve yağlı börekler, reflü şikayetlerini arttırır.
11.Baklava, tulumba gibi tatlılar yerine sütlü tatlılar veya meyve tatlılarını tercih edin.
12.Sigara ve alkolden uzak durun.
13.Çikolata da reflü şikayetlerini arttırır. Yemek borusundaki kasları gevşeterek sfinkterde gevşemeye yol açar.
14.Öğün miktarlarına dikkat edin. Bir öğünde aşırı miktarda yemek yememeye dikkat etmelisiniz. Öğünlerin porsiyon miktararını kısıtlayın.